Een weekendje grotduiken in de Lot

Anton van Rosmalen en Sander Jansson zijn in november 2009 samen naar Frankrijk afgereisd om een aantal grotduiken te maken in de Lot regio. Hiervoor gebruikten ze standaard DIR configuratie, maar ook een sidemount harnas.

Dit is hun verslag van vier boeiende grotduiken.


De trip

We hebben het plan opgevat om een lange diepe duik in Ressel te maken. We willen kijken wat het maximale is wat we uit een duik kunnen halen op open systeem zonder scooters. Om dit te kunnen doen zullen we eerst een setupduik moeten doen. We hebben verder in een eerder weekend de Marchpieds verkend, daar willen we nog eens gaan kijken. Verder hebben we onze sidemount uitrusting meegenomen om die ook eens in de praktijk te proberen.

Duik 1: Mas de Patule

Als je van Moulin de Lantouy, naar de Gouffre de Lantouy loopt zie je na pak hem beet 300 meter een klein stroompje uit de rotsen komen aan de linker zijde van de weg. Zo lang als ik al in de Lot kom fascineert dit stroompje me al. Het gat in de rots is echter veel te klein om hier te kunnen duiken met flessen op je rug. En zo zijn er nog veel meer grotten of bronnen die logistiek erg complex zijn of gewoonweg te klein om er met flessen op je rug (backmount) binnen te kunnen komen. Sander en ik zijn op zoek gegaan naar een manier die ons in staat zou stellen om toegang te krijgen tot meer grotten en kwam uit op sidemount.

Bij een sidemount configuratie draag je je flessen niet op je rug, maar onder je armen. Waar je backmount dus een vierkant profiel hebt, is je profiel in een sidemount configuratie meer laag en breed. Verder is je bewegingsvrijheid bij sidemount niet beperkt door een stalen backplate en ben je dus flexibeler onder water. Door deze gegevens is het veel makkelijker om sidemount krappe passages door te komen.

Een sidemount uitrusting bestaat uit twee losse aluminium flessen die zich aan beide zijden van de duiker bevinden. Dit gegeven levert ook boven water een groot voordeel voor sidemount. Het verplaatsen van een enkele fles is immers veel eenvoudiger dan het verplaatsen van een stalen dubbelset met V-weight en stalen backplate of zelfs een kale dubbelset, zeker als je vertikale afstanden te overbruggen hebt. Die losse flessen kan je onder water verder ook nog eens heel eenvoudig losmaken en voor je uithouden waardoor je een nog kleiner profiel krijgt. Deze techniek heet no-mount.

Het feit dat het losse flessen betreft is echter ook meteen het grote nadeel van sidemount. Als er iets mis gaat met een van je automaten, dan verlies je ook meteen de helft van je gas. Aan de andere kant ben je beter in staat om problemen zelf op te lossen aangezien alles in het zicht zit.

Al met al vind ik backmount nog steeds de “beste” manier van duiken, maar in sommige grotten maak ik liever een sidemountduik dan geen backmountduik.

We maken gebruik van het Razor sidemount harnasExterne Link. Dit harnas is ontwikkeld door Steve Bogaerts, een zeer bekende explorer uit Mexico. De Razor is een zeer minimalistisch harnas dat bestaat uit twee stukken webben en een tweetal kleine stalen plaatjes. Inmiddels heeft GUE ook sidemount opleidingen ontwikkeld op basis van de Razor.

Het stroompje is glashelder maar niet meer dan 30 centimeter diep. We hangen de flessen om, al knielend voor de poel. Vervolgens is het een kwestie van op je buik liggen en jezelf voorttrekken de kleine spleet in. Ik zit achter Sander en het zicht verslechtert snel. Ik trek mezelf in chocomel naar voren. Ik vraag me af of ik eigenlijk wel vooruit kom tot ik voel dat mijn voeten tegen het plafond aan komen en ik dus helemaal binnen zit. Er staat een paar centimeter lucht boven het water, maar het is te krap om er uit te kunnen ademen. Ineens trekt alles open en zie ik een glasheldere ruimte van witte rots en een soort van trechter die links van me de diepte in gaat.

Supermooi en totaal onverwacht aangezien we nog niet wisten dat dit ding al geëxploreerd was. Er ligt geen lijn, geen afdrukken, we hebben geen kaart en geen idee wat we gaan zien... helemaal niets. Alleen een hele mooie witte rots waarin ineens die trechter zit. Ik vind het geweldig!

Binnen in de grot is wat meer ruimte boven het water om even te overleggen. Sander bevestigt de reel aan een uitsteeksel en we gaan de trechter in. Het zicht is perfect. Op een meter of tien wordt de boel redelijk krap. Een flauwe grindhelling gaat onder een scheur door. Sander probeert of hij de scheur in past en geeft aan dat het te krap is. Ik pak de reel over en steek mijn hoofd in het zand door de scheur. Ik zie hoe een nauwe gang verder gaat. Ik probeer mijn onderlijf door de scheur heen te wringen. De lijn heeft zich inmiddels om mijn linker tank heen geslagen. Onze bellen verstoren het fijne laagje klei dat zich op de rotsen bevindt en een deken van silt komt over ons heen. Het zicht loopt terug tot nul. Ik volg mijn lijn tot ik weer bij Sander ben en geef aan dat ik vast zit in de lijn.

Sander maakt me los en ik steek mijn duim op. We stijgen rustig op en in de ruimte boven de trechter overleggen we even voordat we naar buiten kruipen.

Conclusie: erg mooi, misschien wel een mogelijkheid om verder te gaan, maar eerst meer ervaring opdoen met sidemount.

Een van mijn kortste grotduiken tot nu toe... maar wel een hele leuke en verrassende.

Duik 2, setup in Ressel

Zoals eerder gezegd bestond de rode draad van het weekend uit het maken van een lange, diepe duik in Ressel. We hebben een tijd geleden het plan opgevat om naar de derde T te zwemmen (830 meter, 55 meter diepte) en dit weekend wilden we dit eens uitvoeren.

De diepe duik die we willen maken wordt een duik op twee bodemstages gevuld met 18/45 en een D18 met datzelfde gas. We willen graag met volle flessen bovenaan de schacht beginnen. Dat betekent dus dat we een travelgas nodig hebben, liefst eentje die we ook nog als decogas kunnen inzetten. We kiezen voor 35/25 als travelgas/diep decogas. De bovenkant van de schacht ligt immers op 30 meter en dat kunnen we met dit gas prima overbruggen.

35/25 heeft verder als voordeel dat de tanks door de helium lekker licht zijn en als je met veel stages (uiteindelijk worden het er zes) gaat zwemmen is dat een zeer prettige bijkomstigheid, daarnaast is het stikstofpercentage door de helium lekker laag wat weer gunstig is voor de deco. Die redenatie doortrekkend zouden we dus inderdaad het liefst alles doen met heliox, maar dat is dan toch weer wat te duur en lastig te maken.

Verder wordt de deco die we plannen ook wel weer zo lang tussen de eerste deepstop (39 meter) en de 50/25 die we vanaf 21 meter zullen ademen dat we dit gedeelte van de opstijging niet zomaar versneld af zouden kunnen leggen in geval van nood. We moeten dus een extra diep gas hebben om dit gat in geval van nood te kunnen overbruggen. Als je dat niet doet, dan betekent dat dat de weg terug op bodemgas langer dan de heenweg en wat zou kunnen betekenen dat je op de terugweg zonder gas zou kunnen komen te zitten als je een probleem hebt.

We plannen voor 70 minuten op gemiddeld 54 meter waterdiepte. Een stage gaat ongeveer 10 minuten mee en backgas gaat 15 minuten mee. De heenweg is dus 10 + 10 + 15 = 35 minuten en dan moet je natuurlijk dat zelfde stuk ook weer terug.

Bij 70 @ 54 komt een deco van 114 minuten bij kijken. Bij een dergelijke lange deco maak je gebruik van twee decogassen (50/25 en O2).

Omdat we een hele tijd (50 minuten) op 50/25 zitten nemen we een extra 50/25 mee als safety. We hebben nu dus de volgende stages bij ons:

  • 18/45, twee stuks
  • 35/25
  • 50/25, twee stuks
  • O2

Totaal: zes stages

Ondanks dat op internetfora wel eens getwijfeld wordt aan de relevantie van het gewicht van stages, was ik wàt blij dat er helium zat in de 35/25 en de twee stages met 50/25.

Omdat we vanwege de enorme weerstand die het meeslepen van zes stages zou genereren in het water waarschijnlijk al het travelgas zouden verbruiken als we met zes stages zouden vertrekken besluiten we een setupduik te doen. Op de terugweg is de zware lading geen probleem aangezien de terugweg vanwege de decompressie toch leidend is en we dus heel langzaam naar buiten zullen zwemmen. Mochten we op de terugweg te veel gehinderd worden door de tanks dan kunnen we ze altijd nog achterlaten en later een cleanup duik doen.

Tot zover de redenen dat we voor een setupduik hebben gekozen. De setupduik zelf was niet heel spannend. Met twee stages met 18/45 per persoon en een 50/25 voor het team (de latere safety) zijn we vertrokken met een volle D12 met nitrox.

Het zicht is redelijk (5 - 10 meter) maar niet super. We plaatsen de 50/25 bij de tweede T en de bodemstages op het plateau op 30 meter. Cookies laten we zitten voor morgen.

Precies op turnpressure ligt alles op zijn plek en zwemmen we rustig terug.

Het is voor ons beiden de eerste keer dat we spullen achterlaten in de grot. Nu maar hopen dat andere duikers er met hun tengels af kunnen blijven.

Op naar duik drie...

Duik 3, Source de Marchepieds

Als je van Cajarc naar Marcilhac-sur-Célé rijdt dan kom je nèt voordat je Marcilhac binnen rijdt een smalle stenen brug tegen. Normaal gesproken ga je hier de brug over, nu ga je echter rechtdoor. Een kilometer verderop vind je een kleine parkeerplaats waarna een smal paadje je leidt naar de Source de Marchepieds.

Met de D12 op mijn rug is de klim van drie meter over het 20 centimeter brede gammele laddertje de bron in best een uitdaging. We doen onze checks, pakken de stage die we als safety in gedachten hebben en vertrekken om als eerste de safety te plaatsen.

De eerste dertig meter van de Source de Marchepied zijn krap... erg krap. We willen hier een duik maken met de D12 en een stage, maar aangezien de eerste dertig meter nogal klein zijn willen we hier altijd kunnen beschikken over voldoende gas. Het plan is dus om eerst een stage te plaatsen achter de restrictie. In het allerergste geval heb je dan de optie om zelfs je volledige set achter te laten om vervolgens alleen met de safety de grot uit te zwemmen. Het is natuurlijk niet echt een scenario wat we heel serieus nemen, maar als je een oplossing hebt voor een worst case scenario, dan lukt het met alle andere scenario's ook wel.

De vorige keer dat we hier doken kwamen we een paar Fransen tegen die bij hoog en bij laag beweerden dat deze grot alleen sidemount toegankelijk is... liefst solo want je kan toch niets voor elkaar betekenen.

Groot was hun verbazing dan ook toen wij met onze D12's niet alleen bleken de restricties door te passen (dat was tevens het enige wat we toen gedaan hebben), maar dat we ook nog waren gekeerd én van positie waren veranderd. De vorige keer hadden we onze Pro14's afgedaan en voor ons uitgeduwd, Chris le Maillot greep dit gegeven toen aan om ons te vertellen dat Pro14 batterijpakketten in de Middeleeuwen thuishoren. Vandaar dat we dit keer besloten we het toch maar mét Pro14 te proberen. De truc is dat je de cannister zo ver mogelijk naar achteren plaatst zodat je zo smal mogelijk bent.

Sander gaat voorop, als eerste het hekwerk door dat hier geplaatst is om instorting te voorkomen. De ingang is een anderhalve meter brede spleet van een centimeter of vijftig hoog. Op de bodem liggen vuistgrote keien waar je de hele tijd met je buik doorheen schuift.

Na vijf meter, nog in het licht van de opening, loop ik vast. De eerste -en tevens makkelijkste- restrictie dient zich aan. Het plafond komt hier iets naar beneden en het is een kwestie van uitademen en je bent de "pinch" voorbij.

De tweede restrictie bevindt zich twee meter verder en is al een stuk lastiger. In de grot is een stuk golfplaat gezet om te voorkomen dat grind verder naar binnen schuift. De grot gaat dus gewoon rechtdoor verder, maar is hier te laag om backmount rechtdoor te kunnen. Rechts bevindt zich een wat grotere opening waar je makkelijk doorheen zou kunnen zwemmen, ware het niet dat er een puntig stuk rots precies in het midden van het gat uit het plafond komt. Als je deze rotspunt echter tussen je flessen weet te manoeuvreren en je haaks op de eigenlijke zwemrichting naar rechts doordrukt (weer diep uitademen) dan pas je ook hier doorheen. Sidemount duikers kunnen op dit punt gewoon rechtdoor.

De derde restrictie bevindt zich weer twee meter achter de eerste restrictie op tien meter van de ingang. Het is tevens de meest lastige van de drie. Ik ben net de tweede restrictie doorgeglipt als Sander zijn hoofd in de derde restrictie steekt. Ik krijg zijn vinnen nog even een paar keer in mijn gezicht maar de grot is zo krap dat dat niet echt te voorkomen is.

Als Sander weg is ben ik zelf aan de beurt. De restrictie is driehoekig en lijkt op zich groot genoeg, je moet alleen een klein stukje naar beneden om er in te kunnen. Om deze beweging soepel te kunnen maken mist het menselijk lichaam helaas een paar extra gewichten. Ik gooi de safety een stuk voor me uit, ik ga op mijn linker schouder liggen en ga enthousiast naar voren... de grot zegt "KLOENK" en ik kan niet meer vooruit.

Ik ga terug en haal een paar stenen weg die onderin de punt van de driehoek liggen. Weer de restrictie in... geen kloenk maar gewoon geen beweging. Weer terug, weer stenen weghalen. Ik druk nu mijn schouder de bodem in en druk me naar voren... ik kan nu weer iets verder maar zit na een paar seconden weer vast. Ik ga terug... althans... dat wil ik, maar ook dat gaat niet meer.

Sander geeft vijftien meter verderop een ok. Kennelijk is hij er door. Deze gang is zo krap dat het niet zinvol is om dicht bij elkaar te blijven aangezien je elkaar in die positie toch niet zou kunnen helpen. Door verder te kruipen kan Sander me van een afstand in ieder geval in de gaten houden en zou hij eventueel naar me toe kunnen komen in geval van nood. Ik geef Sander een ok terug en adem diep uit. Ik krijg weer ruimte en ik ga weer terug... nog meer stenen weghalen.

Ik pers me voor de vierde keer het gat in, zit vast, adem uit en ineens ben ik erdoor. Wat volgt is een meter of vijftien waarin je steeds de stage voor je uit duwt (mental note: volgende keer trimix in deze veel te zware stage) en je je door een lange nauwe gang perst.

Na een ruim kwartier en 30 bar verder uit mijn D12 zijn we eindelijk in de grot. Sander gebaart dat we nu terug gaan om de bodemstage op te halen. Ik zie mezelf niet nog een keer deze hele worsteling doen dus ik geef aan dat we gewoon 40 bar backgas gebruiken (1/4) en dan terug gaan. Als we dit nog een keer doen dan is de D12 te leeg om er nog een fatsoenlijke grotduik mee te kunnen maken.

Sander een ok en we vertrekken. Wat volgt is een van de mooiste grotduiken die ik tot nu toe gemaakt heb. Kristalhelder water vult een hoge smalle gang die wild slingerend voortgaat. Het lijkt op een XXL versie van de tweede sump van de Fontaine de Truffe. Een grote onderwaterachtbaan strekt zich voor ons uit, ik geniet van iedere meter.

23 minuten later (ongeveer 450 meter van de ingang) gaat de lijn omhoog en komen we in een ondergrondse rivier uit. We volgen de rivier en een paar bochten later geef ik aan dat we op turnpressure zitten. Tijd om te keren. We hadden nog wel wat verder gekund, maar ik durf niet echt te ademen in de grote ruimte aangezien me iets bijstaat van een hoog CO2 percentage in dit stuk.

Tot mijn verbazing gaat de weg terug door de restrictie een stuk sneller. Na acht minuten zijn we de drie restricties weer door. De andere kant op is kennelijk makkelijker en we weten nu hoe het moet.

Het lijkt me mooi om hier eens een paar dagen te gaan zitten, je hoeft dan maar eenmalig de safeties te plaatsen waarna je met veel meer gas de grot in kan.

Misschien een volgende keer.


Grotduiken in Frankrijk Grotduiken in Frankrijk Grotduiken in Frankrijk Grotduiken in Frankrijk Grotduiken in Frankrijk Grotduiken in Frankrijk
Grotduiken in Frankrijk Grotduiken in Frankrijk Grotduiken in Frankrijk Grotduiken in Frankrijk Grotduiken in Frankrijk Grotduiken in Frankrijk

Duik 4, Diepe duik in Ressel

De laatste duik die we gemaakt hebben was een diepe duik in Ressel.

Het (GUE EDGE) plan zag er als volgt uit:

Goal Diepe duik in Ressel, het zou mooi zijn als we de derde T zouden halen
Unified Team Sander 1, Anton 2 (deco)
Equipment 6 stages, waarvan een safety van 50/25 reeds gestaged is op 21 meter bij de tweede T en er twee flessen met 18/45 reeds gestaged zijn op 30 meter. Twee leashes en twee pakjes Capri Sonne per persoon. Verder geen bijzonderheden.
Exposure

Geplande traveltijd: 24 minuten
Geplande bodemtijd: 70 minuten op gemiddeld 54 meter diepte
Geplande decotijd: 114 minuten
Totale geplande duiktijd rond de 215 minuten (3,5 uur)

Met een snelheid van 900 meter per uur gedurende 24 + 35 = 59 minuten verwachten we een afstand van ongeveer 900 meter af te leggen.

Deco

70 minuten op 54 meter op 18/45
Setpoint: 45 meter, ratio 1:1
Decotijd = Bodemtijd + 15 min
80% druk op diepte => vanaf 39 meter deepstops

54 meter diepte – 70 minuten
39 - 1
36 - 1 => gasswitch naar 35/25
33 - 2
30 - 2
27 - 4
24 - 4
----------------- in totaal ademen we dus 13 minuten 35/25
21 - 9 => gasswitch naar 50/25
18 - 6
15 - 6
12 - 9
9 - 20 => laatste 10 min gasbreak op 18/45
----------------- 50 @50/25
6 - 40 => O2 => 12 min O2, 6 min backgas, 12 min O2, 6 min backgas, rest O2
3 - 10
----------------- 50 @O2
Totale decotijd 114 minuten

Contingency planning
+/- 5 minuten = +/- 7 minuten deco
+/- 3 meter = +/- 7 minuten deco

Gas

Overzicht van flessen, gasmengsels , Startpressures en Turnpressures.

In ons gasplan houden we rekening met het verlies van twee stages. Mochten beide stages het dus niet doen op de terugweg, dan hebben we voldoende gas bij ons om de schacht weer te halen. Verder gebruiken we 1/4 van het overgebleven gas voor de penetratie. Aangezien we met twee personen zijn gebruiken we niet de gebruikelijke 1/3 van ons gas, maar slechts 1/4 om zo nog wat extra reserve te hebben. Pas in een team met drie duikers zouden we 1/3 van ons gas gebruikt hebben.

Environment Grot, kans op slecht zicht, kans op losse lijn, kans op onveilige duikers die onze duik negatief kunnen beïnvloeden door ons te hinderen of aan de lijnen of onze materialen te zitten.

De daadwerkelijke duik

Als ik wakker word op de Moulin zie ik dat het buiten geregend heeft. Ik hoop dat maar het de condities niet beïnvloed heeft.

Op een of ander manier heb ik in mijn hoofd zitten dat we vandaag "maar" 1 duik gaan maken, er is dus geen enkele reden tot haast. Sander en Nicolette staan in de zelfde modus zo te zien (dat, of iedereen heeft op me lopen wachten ).

De ochtend besteden we aan het nog eens doornemen van plan. Ik vind het belangrijk dat Nicolette ook weet wat we gaan doen en op welk moment we waar zitten. We checken de telefoonnummers van de recompressiekamer in Toulouse nog eens met het nummer dat op de website staat en terwijl we naar de Ressel rijden bel ik nog even met Harald FranzenExterne Link om te vragen of hij zijn telefoon vandaag bij de hand kan houden. Hij woont immers in de buurt en zou ons eventueel kunnen helpen mocht er iets niet goed gaan.

Als we om 12.00 aankomen zien we dat er een Franse auto staat. We maken ons meteen zorgen om de vijf flessen die al in de grot liggen. Ik hoor Chris le Maillot nog zeggen dat dit nooit fout gaat, we gaan het zien...

We moeten nog wat automaten aanpassen en horen ondertussen de Fransen met veel gejoel naar buiten komen. Ze geven aan dat het een van hun eerste duiken is omdat ze nog maar net met grotduiken bezig zijn. De regen van de afgelopen nacht heeft het zicht niet verslechterd zeggen ze.

We analyseren de gassen en leggen de stages in de Célé om er straks makkelijk bij te kunnen. Terwijl de flessen aan de voor dit doel geïnstalleerde lijn worden vastgemaakt kunnen we ze meteen mooi bubblechecken. Dat scheelt weer gedoe als we straks volledig opgetuigd klaar staan om weg te gaan. Mogelijke problemen wil je in een zo vroeg mogelijk stadium signaleren. De D18's worden ook naar beneden gebracht en neergezet.

Ik heb geen idee wat ik aan moet trekken voor een duik van 3,5 uur in water van 12 graden. Ik heb wel duiken gemaakt die ongeveer even lang duurden, maar toen was het water veel warmer. Mijn langste duik tot nu toe in water van 12 graden duurde 2,5 uur en dat ging prima. Ik trek thermisch ondergoed aan, een dunne fleecebroek en een dun fleecetruitje. Daaroverheen komt mijn Weezle onderpak en het droogpak wordt geflushed met argon zodat alle lucht er (grotendeels) uit is.

Rond 2 uur zijn we eindelijk klaar met het analyseren, opbouwen, klaarzetten van de spullen en omkleden en kunnen we te water.

De D18's worden omgehangen en we stappen de rivier in voor de materiaalcontrole. Alles zit op de juiste plaats en doet het nog ook. We hangen de drie stages om en we zwemmen rustig naar de ingang van de grot aan de oppervlakte van de Célé.

Om iets over half drie voer ik mijn gasswitch uit naar de stage met 35/25, krijg ik een ok van Sander, verifieer ik het gas waar hij mee wil vertrekken, druk ik de loosknop van mijn inflator in, zwaai ik Nicolette gedag en zijn we weg.

Yeah!

We vertrekken zoals gezegd op een alu80 met 35/25. Het is eigenlijk ons diepste decogas (MOD 36), maar aangezien we het toch vooral als backup gebruiken en we het maar heel kort nodig hebben kunnen we het nu mooi gebruiken als gas om naar de setup bovenaan de schacht te zwemmen.

We hebben verder een D18 met 18/45, een alu80 met 50/25 en een alu80 met O2 bij ons. De alu80 met O2 zijn we al meteen kwijt. Op 6 meter, de maximale diepte waarop je pure zuurstof kan ademen, in de opening van de grot maken we de zuurstof vast aan de lijn.

Hoe vaak ik dit stuk ook zwem, ik blijf het een mooie grot vinden. De grote, door het water afgeronde blokken, de uitgesleten gaten... erg mooi.

12 minuten. Eerste T, 9 meter.
De cookies zitten er nog. Rechtaf de diepe gang in.

22 minuten. Tweede T, 21 meter.
Toen we hier gisteren onze 50/25 achterlieten viel ons op dat deze tamelijk zware stage de lijn belastte toen we hem naast de tweede T hingen. We verplaatsten de stage toen naar een berg puin een meter of vier van de T af waar hij mooi kon liggen. Nu we hier weer terug zijn heeft een of andere idioot besloten dat de stage beter bij de T kan hangen en hangt hij dus weer een paar meter verderop... klojo's...

Ik zie Sander de stage al testen en als ik zelf kijk blijkt hij nog helemaal vol te zijn. Ze hebben hem dus "gelukkig" alleen maar verplaatst. De aanwezigheid van andere duikers het grootste en meest realistische risico.

We droppen onze alu80's met 50/25 en we zwemmen verder richting de schacht. Terwijl we naar het plateau waar onze bodemstages op ons liggen te wachten zwemmen bergen we de stage met 35/25 vast op zodat we zo meteen lekker efficiënt zijn terwijl we de stages oppikken.

25 minuten. Setup op 30 meter.
We droppen de stage met 35/25 en pikken de twee stages met 18/45 op. We zijn nu 400 meter in de grot met twee volle stages met bodemgas en een volle D18. Ik switch naar mijn meest volle bodemstage, op deze stage moet ik immers straks op de terugweg ook nog deepstops doen. De terugweg duurt dus langer dan de heenweg en dan kan een beetje extra reserve geen kwaad.

Sander geeft een OK. Ik draai een cirkel met mijn lamp om zijn spot heen, reset mijn bottomtimer en gemiddelde diepte en we duiken de schacht in.

Ik zweef door de prachtige schacht van de Ressel naar beneden. De lijn verdwijnt onder een soort uitstekende rand en de gang verbreedt zich. Eindelijk...

30 minuten. Begin diepe deel, 40 meter.
De diepe gang van de Ressel is totaal anders dan de ondiepe gang. Hij is veel grilliger, de steen is veel scherper en lijkt hier wel opgelost waar hij boven meer uitgesleten lijkt. Het is alsof je een nieuwe grot ingaat.

38 minuten. Drop pressure eerste stage, 49 meter.
Na 7 minuten zie ik dat mijn stage al bijna op drop pressure zit. Hmm... ik had gehoopt 10 minuten met de stage te kunnen doen ondanks dat mijn berekeningen 8 minuten hadden aangegeven. We zwemmen een klein stukje verder en als ik een mooi plekje zie geef ik aan dat we moeten droppen. 2 minuten later zijn we weer op pad.

47 minuten. Drop pressure tweede stage, 53 meter.
Wederom 7 minuten verderop is ook de tweede stage aan zijn drop pressure. We switchen naar backgas en ik voel me ontdaan van de stages ineens zo vrij als een vogel. Mijn SPG geeft aan dat ik door alle switches en door mijn wing op te blazen al 20 bar backgas gebruikt heb. Best veel. Achteraf denk ik dat het meer met afkoeling van de fles te maken heeft gehad dan met wat anders.

Een snel sommetje leert dat we de bodemtijd van 70 minuten niet gaan halen maar dat we waarschijnlijk na 60 minuten al terug zullen zijn bij de schacht.

De grot slingert continue van links naar rechts en weer terug. De gang is vierkant en de bodem lijkt wel een bos van stenen struiken. Erg mooi.

57 minuten. Derde T, 52 meter.
We komen over een heuveltje en daar zit ineens de derde T. Hij valt niet echt op en aangezien het zicht een meter of zes is zie je niet echt dat hier sprake is van een splitsing.

We plaatsen een cookie en we zwemmen de rechter lijn op.

61 minuten. Turnpressure, vijfde schacht, 55 meter.
Ik zie de lijn voor me ineens recht omhoog gaan. Ik zit echter op turnpressure en ik sein Sander dat het tijd is om om te draaien.

Als we terug komen bij de derde T zie ik hoe een Franse duiker hier een paar maanden geleden verkeerd heeft kunnen zwemmen waardoor hij later is verdronken. De T zit als je vanaf deze kant komt ook net achter een heuveltje en is niet zichtbaar. De lijn lijkt in eerste instantie rechtdoor te lopen en gaat nog omhoog ook. Als je hier met je scooter de bocht zou afsnijden en je niet netjes al je tie offs zou inspecteren (en je twee pijlen negeert, maar dat doet de narcose wel voor je als je op lucht duik) dan kan je dus makkelijk de omhoog gaande lijn de andere gang in scooteren.

De weg terug is minstens zo mooi als de weg heen. We zwemmen rustig terug en pikken de stages weer op.

Ondertussen ben ik sommetjes aan het maken over de mate waarin we zo de deco gaan inkorten.
10 minuten minder bodemtijd = 2 * 5 minuten minder bodemtijd = 2 * 7 minuten minder deco. De gemiddelde diepte was verder 51 meter in plaats van 54 meter en dus ook hier kunnen we 7 minuten deco minder doen.

We besluiten de deco met 20 minuten in te korten. Dat betekent dat de deepstops gelijk blijven, de 21 tot 9 meter stops worden twee minuten per stop korter en de zuurstofdeco wordt ook tien minuten korter.

90 minuten, terug bij de schacht, 40 meter.
Te snel zie ik de lijn weer recht omhoog gaan. De bodemfase zit er op en we maken ons op voor twee uur deco.

Het begin van de deepstops is een beetje rommelig maar al snel komen we in ons ritme.

39 meter Pauze
36 meter Pauze. Switch naar backgas.
33 meter 2 minuten. Ik pak mijn leash en verplaats de twee lege bodemstages naar achteren om plek te maken voor de 35/35 en de 50/25 die vlak daarna komt.
30 meter

4 minuten. Oppikken en switch naar 35/25.

27 meter

4 minuten

24 meter

4 minuten en opbergen 35/25.

21 meter 7 minuten en oppikken en switch naar 50/25 plus oppikken safety 50/25 en deze verplaatsen naar de leash waar de twee 18/45's op hangen.
18 meter 5 minuten
15 meter 5 minuten die irritant zware 50/25 op een aparte leash gezet omdat hij in de weg zat en ik hem niet over mijn been kon hangen omdat hij aan de positieve 18/45's zat.
12 meter 7 minuten
9 meter 18 minuten inclusief zwemmen over het heuveltje dat bij de eerste T op 7,5 meter zit en de cookies oppakken. Net voor de restrictie in de ondiepe gang zitten we de 9 meter stop uit. De laatste 5 minuten van de stop gaan we over op backgas om de longen een beetje rust te geven. We verplaatsen de 35/25 naar de leash om alvast ruimte te maken voor de O2 straks.

Na 18 minuten zwemmen we de restrictie door. Een van mijn bodemstages komt vast te zitten. Wel een rare gewaarwording, de stage blijkt ondersteboven een spleet ingedreven te zijn. Zwemmen met zes stages maakt je een enorm slagschip, het is dat we door de deco zo langzaam kunnen zwemmen, ik moet er niet aan denken om dit op de penetratie te moeten doen. Op deze manier is het echter goed vol te houden.

Al snel zien we het licht door de opening van de grot op ons afkomen. We pikken de O2 op en de stopwatch gaat aan voor 30 minuten op zuurstof. De rivier is zo helder dat we de bomen aan de waterkant boven ons kunnen zien. Terwijl we de stop doen wordt het boven water donker.

De pakjes Capri Sonne smaken goed, je verliest tijdens zulke lange duiken zo veel vocht dat het belangrijk is om dit een beetje aan te vullen.

Na 12 minuten gaan we over op backgas om de longen wat rust te gegeven. 6 minuten later zitten we weer op O2. Omdat we de deco inkorten doen we geen tweede gasbreak meer.

Na 30 minuten doen we een 10-minute ascent en stoppen we dus twee minuten iedere meter.

Om zes uur zijn we boven. Het is inmiddels donker.

Rustig zwemmen we terug naar de instapplaats. We droppen de hele berg aan stages in de rivier en dobberen een half uurtje aan de oppervlakte als laatste decostop, ook wel surface deco genoemd..

Sander loopt als eerste de kant op om daar zijn D18 af te gooien. Ik volg al snel zijn voorbeeld. Rustig aan halen we de stages de kant op en een voor een brengen we ze naar boven. Nicolette doet het meeste werk, erg fijn.

Na vijf kwartier aan de oppervlakte wordt het tijd om de dubbelsets naar boven te halen. Dit gaat allemaal goed en we kunnen de pakken uittrekken omdat we niet meer terug hoeven voor eventuele extra deco. De onderkleding bleek voldoende te zijn, ik heb het geen moment koud gehad.

Om 19.45 vertrekken we. Straks een dinertje met Simon en Martin.

Mooie duik...

Wat is me bijgebleven:

  • Onderkleding was prima, ik heb het niet koud gehad en heb dus voor een duik van ruim 3 uur geen elektrische onderkleding nodig.
  • Teamwork met Sander ging prima. Fijn om te zien dat we wat deco betreft altijd volledig op één lijn zitten. Ook fijn dat Sander volledig meedenkt. Toen ik even de tel kwijt was tijdens de gasbreak hoefde ik hem maar aan te kijken om meteen resterende decotijd te krijgen.
  • Lichte en zware tanks op verschillende leashes zetten.
  • Meer oefenen met zo veel stages, het ging allemaal prima maar kon op punten nog net wat soepeler waardoor je links en rechts wat minuutjes op je schema komt achter te lopen.
  • Gas op diepte gaat heeeeeel snel. Dit is de belangrijkste reden dat je deze duik erg conservatief moet plannen. Even een probleempje op diepte betekent dat je er meteen een gasswitch bovenop gaat krijgen wat bijdraagt aan een potentiële clusterfuck.
  • Deze duik was het maximale wat je kan doen al zwemmend zonder support. We merkten nu al hoe fijn het was dat Nicolette er was. Ik zou zonder scooter niet verder gaan dan dit.

Het was weer een mooi weekend. We hebben een hoop lol gehad en weer nieuwe dingen gedaan. De volgende trip staat alweer op de agenda…

Anton van Rosmalen


Terug naar Evenementen Terug naar Evenementen
Print deze pagina
Print deze
pagina