Workshop over Touwtechnieken en Grotduiken

Op zaterdag 10 februari 2007 gaf Anton van Rosmalen een workshop over touwtechnieken die men kan gebruiken bij het grotduiken. Er zijn namelijk veel grotten die moeilijk bereikbaar zijn met veelal zware apparatuur en het toepassen van touwtechnieken kan dan uitkomst bieden.

Anne-Marie van Ginneken schreef het volgende verslag over deze workshop:

 


Touwtechnieken en Grotduiken

De standaard voorbereiding van een duiktrip kent iedereen wel: "waar gaan we heen, wat gaan we doen en wat hebben we nodig om het te kunnen doen". Voor grotduiken komt er soms nog een aspect bij, namelijk: "hoe kom ik in het water".

Iedereen die foto's heeft gezien van de LandenouseExterne Link, een bekende grot in Frankrijk, kan zich hier waarschijnlijk iets bij voorstellen. De Landenouse is een waterput waarvan de bodem een ingang heeft naar een grot. Met een beetje mazzel staat het water in de put tot bijna aan de rand en kun je makkelijk het water in en uit. Met een beetje pech (ik ben er pas 4 maal geweest maar alle keren dus pech) staat het water niet tot aan de rand en moet je als duiker dus de nodige capriolen uithalen om het water in en uit te komen. Naar beneden is vaak het makkelijkste deel: gewoon springen. Naar boven werkt dat niet en hangt er een behoorlijk steile ladder waar je met materiaal en al omhoog kunt klimmen. Dit is dus wat de echte macho's doen: springen en na de duik met materiaal en al die ladder op.

De watjes onder de grotduikers -waaronder ikzelf- laten liever hun materiaal met een takel naar beneden zakken, klimmen vervolgens zelf de ladder af en herhalen dit proces in omgekeerde richting aan het einde van de duik. Iets minder spectaculair, maar niets mis mee. Behalve dan dat het elke keer weer wat fröbelen is om een takel te maken die goed en efficiënt werkt. Daarnaast is je duikmateriaal behoorlijk zwaar maar redelijk fragiel. Automaten, kranen en lampen kunnen geen al te gekke botsingen verdragen dus de takel moet stevig zijn maar ook makkelijk te bedienen. En met niet teveel spierkracht in mijn geval. ...En werkt zo'n takel ook als je bijv. een bewusteloze duiker naar boven moet halen? Of als je op een andere plaats gaat duiken waar de wand niet verticaal is, maar onder een andere hoek?

Na onze laatste trip naar Frankrijk mailde ik een ander lid van DIR-NL, Anton van Rosmalen, met die vragen. Naast duiken heeft hij namelijk nog een passie: de klimsport. Als instructeur geeft hij regelmatig trainingen en heeft in QuestExterne Link ook een aantal artikelen gepubliceerd over het gebruik van touwtechnieken bij het duiken. Het antwoord in zijn mail was vrij kort, maar duidelijk: "Zoek wat mensen bij elkaar en een geschikte locatie en we gaan een dagje oefenen!"


Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken
Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken
Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken

Hens van Oeveren had zijn loods met trainingslokaal, koffie en alle faciliteiten die je maar kunt wensen, ter beschikking gesteld. Onder het genot van een echte Limburgse vlaai begon Anton de dag met een uitleg over alle materialen die gebruikt worden bij het klimmen. Een aantal van de aanwezigen was bekend met de materialen vanuit speleologie of scouting (sorry Theo, de Mariniers vallen daar ook een beetje onder) en hadden eigen materiaal bij zich. Voor anderen was dit een eerste kennismaking.

Klimgordels, het comfort, het aantrekken en sluiten ervan en niet te vergeten de buddycheck. Daarnaast het touw dat gebruikt wordt met de verschillende eigenschappen, toepassingen, gevaren en voorkomen van slijtage. En als laatste de verschillende soorten hardware en gadgets - carabiniers, HMS-en, achtjes, decendeurs, grigri's en shunts- die je kan gebruiken en hoe je de diverse onderdelen in verschillende situaties moet gebruiken. Het voor- en nadeel van het lichte aluminium t.o.v. het slijtvastere roestvrij staal voor bijvoorbeeld plaatsen waar het materiaal door zand meer slijt. Kortom, veel informatie, maar alles toegespitst op de toepassingen binnen het grotduiken.

Het tweede deel van de ochtend begon met een uitleg van de diverse knopen en hun toepassingen. Daarna mochten we zelf aan de slag met een eigen stukje touw. En ondanks een erg creatieve knooptechniek bij een enkeling, waren de meest gebruikte knopen als mastwork, achtknoop, prussik knoop en zaksteek (dit wordt met een speciaal accent uitgesproken) snel bij iedereen duidelijk. Rond deze tijd werd ook de eerste maal gekscherend gesproken over DIR-touw en DIR-klimgordel. Dit waren zonder uitzondering zwarte touwtjes en klimgordels en een pikant detail hierbij was een zwarte klimgordel van het merk Troll die geadopteerd werd door onze materiaalmeester Theo. Helaas was de gordel ietske te klein maar dat gaf een erg bijzonder effect. ;-)

Na de lunch mochten we een en ander in praktijk gaan brengen. In de loods was een trap naar een hoger gelegen deel dat als ons 'basiskamp' zou dienen voor de diverse oefeningen. Na uitleg over het kiezen van de bevestigingspunten, de hoek waaronder beiden bij elkaar komen, het gebruik van slings en zelfzekering kwam ook een belangrijke regel voorbij dat je maximaal één ding in je handen vast kunt hebben. De ervaring leert namelijk dat je hiermee de hoeveelheid materiaal die je verliest doordat je het laat vallen sterk terug brengt. De ervaring leert ook dat het stukje materiaal dat je het hardst nodig hebt doorgaans als eerste valt.

Nadat iedereen een passende klimgordel had gevonden gaf Anton een demonstratie in het abseilen, waarbij alle verschillende stappen werden toegelicht. Eén voor één probeerden de deelnemers dat met dezelfde souplesse na te doen, maar buiten de ervaren rotten Theo, David en Ramon was de rest al behoorlijk blij om het tot een goed eind te brengen. Wat mij vooral opviel was hoe weinig kracht het kost om jezelf op zo'n muur stil te laten hangen. Met een klein prussik-touwtje erbij aan je beenring blijf je zelfs stilhangen als je het touw los zou laten.

Voor het takelen van materiaal werd de dubbelset van Hens als proefkonijn aangewezen. Zowel het omhoog als omlaag takelen ging heel gecontroleerd, waarbij Anton's uitleg over de functie van de verschillende onderdelen van de takel en de diverse mogelijkheden aangaven hoe je dit kunt toepassen bij grotten. Ook de situatie waarbij je zelf naar beneden gaat met je complete dubbelset werd gedemonstreerd. Ik moet in deze context absoluut het inlevingsvermogen van Anton complimenteren. Als je uitleg geeft over technieken die je zelf gebruikt op steile wanden van honderden meters hoog, terwijl de leerlingen van deze dag al enorm enthousiast zijn als ze een goede manier hebben gevonden om hun materiaal slechts acht meter lager in het water te laten zakken… Kwestie van perspectief natuurlijk! :-)

Om nog even een aantal belangrijkste lessen van de dag op een rijtje te zetten:

  • Eerst nadenken hoe je iets wilt bouwen voor je aan de slag gaat.
  • Eerst alles droog oefenen, zodat je niet in de problemen komt als je midden in de lucht hangt.
  • Iedere keer dat je een carabinier opent, je eerst afvragen wat dat doet met je zelfzekering.
  • Bij abseilen niet de carabinier rechtstreeks op de gordel zetten, maar de belay-lus gebruiken om een gevaarlijke belasting op de sluiting te voorkomen
  • Geen twistlock HMS gebruiken, daar komt vuil tussen en dan gaat hij niet meer uit zichzelf dicht terwijl je gewend bent dat dit automatisch gebeurd en je dus lui wordt in het controleren ervan.
  • Bij elk touw hoort een touwzak. Dat voorkomt knopen en zorgt dat je touw schoon blijft.
  • En elk touw eerst afschieten zodat je zeker weet dat er geen knopen in zitten.

Met dank aan Anton van Rosmalen voor een super geslaagde en informatieve dag! We zullen de aangeleerde technieken bij onze volgende trip naar de Franse grotten zeker in de praktijk gaan brengen.

Anne-Marie van Ginneken

Update Maart 2007

De tijdens de workshop aangeleerde technieken zijn een maand later door Hens en Theo in de praktijk gebracht tijdens een duiktrip naar de grotten in de Franse Lot. Een compleet verslag van deze trip is te lezen op de website van Team PenetratorsExterne Link.

Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken Touwtechnieken en grotduiken

Terug naar Evenementen Terug naar Evenementen
Print deze pagina
Print deze
pagina